Ưu điểm, hạn chế đáng chú ý động cơ điện 1 chiều

17/06/2024 10:01 PM 52 Lượt xem

Ưu điểm, hạn chế đáng chú ý động cơ điện 1 chiều

Động cơ điện 1 chiều – Còn được gọi với các tên gọi khác như motor điện 1 chiều hay động cơ 1 chiều. Mô tơ này chạy bằng dòng điện 1 chiều DC có rất nhiều ứng dụng trong thực tế hiện nay. Chi tiết nguyên lý hoạt động, cấu tạo động cơ điện 1 chiều, ứng dụng và các loại mô tơ dùng phổ biến nhất được chúng tôi trình bày chi tiết dưới đây.

Khái niệm “Động cơ điện 1 chiều là gì”?

Động cơ điện 1 chiều

Động cơ điện 1 chiều (Direct Curent Motors – DC) là loại mô tơ sử dụng dòng điện có hướng xác định 1 chiều. Mô tơ điện 1 chiều phát triển từ rất sớm và có nhiều ứng dụng thực tiễn trong dân dụng lẫn trong công nghiệp.

Phân loại động cơ điện 1 chiều chi tiết, cụ thể

Motor điện 1 chiều có nhiều phương pháp để phân loại. Dưới đây là một vài phương pháp phân loại chủ yếu thường thấy.

Phân loại theo phương pháp kích từ: Đối với phương pháp kích từ sẽ sử dụng vật liệu, cấu tạo khác nhau, đồng thời khả năng tạo lực từ trường khác nhau. Cụ thể như sau:

Mô tơ điện 1 chiều kích từ bằng nam châm vĩnh cửu
Motor điện 1 chiều kích từ nối tiếp
Motor điện 1 chiều kích từ song song
Mô tơ điện 1 chiều kích từ độc lập
Mô tơ điện 1 chiều kích từ hỗn hợp

Phân loại theo ứng dụng: Động cơ điện 1 chiều có ứng dụng đa dạng, phong phú trong nhiều lĩnh vực, từ đồ chơi, thiết bị dân dụng đến thiết bị giao thông vận tải, công nghiệp.

Motor điện một chiều nhỏ: Dùng trong các thiết bị gia dụng, đồ chơi, quạt điện, công cụ sản xuất nhỏ,…
Động cơ điện một chiều lớn: Dùng trong các thiết bị, máy móc sản xuất công suất lớn, phanh, băng tải, bàn xoay,…
Động cơ điện một chiều dùng trong máy bơm thủy lực, trong hầu hết các ngành, lĩnh vực công nghiệp như sản xuất thép, xây dựng, khai thác mỏ,…
Một vài ứng dụng khác: Động cơ trong robot, ô tô điện, thiết bị thông minh,…

Ưu điểm của động cơ điện 1 chiều trong đời sống

So với động cơ xoay chiều thì động cơ điện 1 chiều hiện ít phổ biến hơn trong các thiết bị thông thường do cần hệ thống chỉnh lưu phức tạp. Tuy nhiên loại motor 1 chiều này vẫn có nhiều ưu điểm nổi bật mà động cơ điện xoay chiều không có được như:

Khi khởi động có thể tạo ra lực moment lớn, tải nặng tốt
Khả năng điều chỉnh vận tốc nhanh nhạy, chịu quá tải tốt
Có tuổi thọ lớn và khả năng tiết kiệm điện năng tốt

Nhược điểm của động cơ điện 1 chiều đáng chú ý

Cấu tạo động cơ điện 1 chiều

Nhược điểm được coi là chí mạng của động cơ điện một chiều là cấu trúc, bởi:

Bộ phận cổ góp đắt tiền, lại có cấu tạo phức tạp nhưng hay hư hỏng trong quá trình làm việc nên mất nhiều thời gian vào việc bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên và định kỳ.
Giữa cổ góp và chổi than có tiếp điểm trượt có khả năng gây ra tia lửa điện gây nguy hiểm, nhất là trong điều kiện môi trường mài mòn cơ học và dễ cháy nổ.
Công suất không cao nhưng giá thành lại đắt.

Cấu tạo của motor điện 1 chiều DC

Động cơ 1 chiều DC có cấu tạo gồm các bộ phận sau:

Rotor: Có vai trò như một chiếc nam châm điện vì được quấn quanh bởi sợi dây đồng trên 1 trục kim loại.
Stator: Gồm 1 hay nhiều cặp nam châm vĩnh cữu (nam chậm điện) bao xung quanh rotor để tạo từ trường quay
Chổi than: Chổi than là nơi tiếp điện cho cổ góp
Cổ góp: Có vai trò chia nhỏ và tạo tiếp xúc giữa các cuộn đây trên rotor và dòng điện.
Bộ phận chỉnh lưu: Đưa dòng xoay chiều về dòng điện 1 chiều DC để cấp cho động cơ.

Ứng dụng của động cơ 1 chiều DC

Nhờ có các loại motor điện một chiều khác nhau, nên có rất nhiều ứng dụng cho loại động cơ DC này trong mọi nghành nghề, lĩnh vực của đời sống: Trong tivi, trong đài FM, máy công nghiệp, máy in- photo, ổ đĩa DC, đặc biệt trong các thiết bị cần điều khiển tốc độ quay liên tục trong phạm vi lớn và công nghiệp giao thông vận tải…….

Ứng dụng động cơ điện 1 chiều

Ở xung quanh chúng ta, động cơ 1 chiều nhỏ được sử dụng trong các đồ chơi, công cụ và các thiết bị gia dụng khác nhau.

Trong công nghiệp, các ứng dụng của motor 1 chiều bao gồm bàn xoay và băng tải,… việc sử dụng motor 1 chiều công suất lớn trong các ứng dụng đảo chiều và phanh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

ĐIỆN CƠ QUỐC ÁI - SỈ LẼ MOTOR NHẬT BÃI MIỀN NAM

Trụ sở 9: 850 QL1A, Bình Trị Đông A, Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam